Έψαχνα έναν πιασάρικο τίτλο και βρήκα αυτόν, αλλά δεν θα αυτοπεριοριστώ μόνο σε αυτές τις ομάδες ανθρώπων, θέλω να γράψω πιο πολύπλευρα. Είναι καιρός που περνάνε σκόρπιες σκέψεις για το θέμα ναι/όχι στο εμβόλιο και αισιοδοξώ να τις συμμαζέψω κάπως εδώ.
Ας ξεκινήσουμε με μια παλιά ιστορία, που κυκλοφορούσε κάποτε από στόμα σε στόμα όπως τα ανέκδοτα που λέγαμε πριν έρθει στην ζωή μας το ιντερνέτ.
Η ιστορία με τον λύκο και τα πρόβατα (στο περίπου, βιαστικά και περιληπτικά)
Σε ένα χωριό που οι κάτοικοι ήταν κτηνοτρόφοι και είχαν κοπάδια με πρόβατα, πάει ξαφνικά ένας νεαρός στο καφενείο και φωνάζει «Χωριανοί τρέξτε, ήρθαν λύκοι, τρέξτε!». Τρέχουν λοιπόν να σώσουν τα κοπάδια τους και λίγη ώρα αργότερα, διαπιστώνουν ότι ο νεαρός τους έκανε πλάκα. Το σκηνικό αυτό επαναλήφθηκε 2-3 φορές ακόμη, ο νεαρός τους έκανε πλάκα ότι ήρθαν λύκοι και απειλούσαν τα κοπάδια τους και αυτοί αναστατωμένοι έτρεχαν να τα σώσουν.
Κάποια στιγμή, όντως ήρθαν οι λύκοι έξω από το χωριό, τους είδε ο νεαρός και έτρεξε να ειδοποιήσει τους χωριανούς, αλλά πλέον κανείς δεν τον πίστευε και κανείς δεν έδωσε σημασία στα λεγόμενα του.
Η ιστορία αυτή μου έρχεται συχνά στο μυαλό, όταν σκέφτομαι αυτό το σκηνικό που έχει στηθεί γύρω από το εμβόλιο για τον covid, το οποίο εμβόλιο πέρσι τέτοια εποχή το περιμέναμε να έρθει και να μας γλιτώσει από την πανδημία, αλλά όταν τελικά ήρθε έφερε μαζί του και έναν διχασμό στην κοινωνία.
Η κοινωνία μας, η οποία έχει την έμφυτη τάση να διχάζεται γύρω από πολλά θέματα, αυτή την φορά διχάστηκε σε «αρνητές του εμβολίου» και σε «αρνητές των αρνητών του εμβολίου».
Οι ανεμβολίαστοι
Πολύς λόγος γίνεται για τους αρνητές του εμβολίου, που επέλεξαν να μην κάνουν κάποιο από τα διαθέσιμα εμβόλια. Άλλοι είναι κάθετοι και κατηγορηματικοί ότι δεν πρόκειται να εμβολιαστούν, και άλλοι είναι επιφυλακτικοί προς το παρόν και τηρούν στάση αναμονής να δουν πως θα εξελιχθεί η κατάσταση.
Μερικοί τους λένε «ψεκασμένους» για να τους γελοιοποιήσουν, μερικοί τους θεωρούν οπισθοδρομικούς που δεν αποδέχονται τα προϊόντα της επιστήμης. Πέρα από τις θεωρίες συνωμοσίας γύρω από το εμβόλιο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο έχει τύχει να συναντήσω στην λαϊκή αγορά φανατικούς αρνητές του εμβολίου, του 5G κτλ.
Οι ανεμβολίαστοι, κατά την γνώμη μου, δεν είναι «ψεκασμένοι», είναι προδομένοι (ή θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μακροχρόνια ψεκασμένοι με ψέματα). Έχουν ακούσει τόσα πολλά ψέματα και τόσες ψεύτικες υποσχέσεις που πλέον έχουν αναπτύξει μια μορφή δυσπιστίας που σε άλλους φτάνει σε μέγεθος υστερίας και παραληρήματος και σε άλλους εκφράζεται με μια ήπια επιφυλακτικότητα.
Γι' αυτό είπα την ιστορία του λύκου με τα πρόβατα, για πολλούς είναι δύσκολο να ξαναπιστέψουν κάποιους που τους έχουν επανειλημμένα φλομώσει με ψέματα. Ακόμη και αν αυτή την φορά λένε την αλήθεια, είναι δύσκολο να τους πιστέψουν.
Ακόμη και μπροστά σε έναν πιθανό κίνδυνο, είναι διατεθειμένοι να ρισκάρουν με τις πιθανότητες, παρά να κάνουν κάτι στο οποίο τους προτρέπει ένας πολιτικός, μέσω της ηλεκτρονικής συσκευής, για το καλό τους.
Και η δυσπιστία αυτή που υπάρχει ούτως ή άλλως, ενισχύεται φυσικά και με όλα αυτά που ακούγονται για κάποιες πιθανές παρενέργειες των εμβολίων.
Ίσως αν δεν εμπλέκονταν πολιτικοί στην προώθηση των εμβολίων στην κοινωνία, να ήταν διαφορετικά τα πράγματα, αλλά μάλλον δεν μπορούσε να γίνει αυτό.
Κάπου άκουσα ότι το άγχος και η αγωνία που σου προκαλεί ένας κίνδυνος μπορεί να σε κάνει να βλέπεις και άλλους κινδύνους και απειλές (ακόμη και χωρίς να υπάρχουν), κάτι που ευνοεί την ανάπτυξη συνομοσιολογιών. Δεν ξέρω κατά πόσο ισχύει, αλλά θα μπορούσε να δώσει και αυτό μια εξήγηση στον τρόπο που συμπεριφέρονται ορισμένοι άνθρωποι.
Οι εμβολιασμένοι
Άλλοι έκαναν το εμβόλιο γιατί το ήθελαν, άλλοι το έκαναν γιατί αναγκάστηκαν να το κάνουν (π.χ. για να μην χάσουν την δουλειά τους ή για να μπορούν να μπαίνουν με ευκολία σε μαγαζιά). Μου φαίνεται να είναι πιο ρεαλιστές, δηλαδή είδαν το πρόβλημα (π.χ. τον θάνατο, την ανεργία, την δυσκολία κατανάλωσης), είδαν την άμεσα διαθέσιμη λύση και έδωσαν λύση στο πρόβλημα.
Δεν νομίζω ότι οι εμβολιασμένοι είναι γενικά πιο κοινωνικά υπεύθυνοι από τους ανεμβολίαστους. Πιστεύω ότι το κίνητρο για να εμβολιαστεί κάποιος είναι το να προσπαθήσει να σώσει την δική του ζωή και το lifestyle του και όχι ότι είναι μια πράξη για να σωθεί η ανθρωπότητα από την πανδημία.
Δηλαδή αν, για παράδειγμα, λέγανε σε κάποιον «Είναι σίγουρο ότι εσύ προσωπικά δεν κινδυνεύεις από τον covid, αλλά αν θέλεις έλα να κάνεις εθελοντικά ένα εμβόλιο για να μην κινδυνεύουν οι άλλοι», ναι μεν κάποιοι θα πήγαιναν να το κάνουν αλλά γενικά δεν νομίζω να υπήρχε πολύ μεγάλη συμμετοχή.
Ανεμβολίαστοι vs Εμβολιασμένοι
Είναι λοιπόν αυτοί που αρνούνται να κάνουν το εμβόλιο και είναι και αυτοί που αρνούνται να υπάρχει άρνηση προς το εμβόλιο. Όπως καταλαβαίνουμε το κλίμα δεν είναι θετικό, όλη αυτή η άρνηση δημιουργεί αναπόφευκτα μια αρνητική ατμόσφαιρα.
Κάποτε έλεγα ότι οι άνθρωποι κοιτάζουν μόνο τα δικά τους προβλήματα και δεν νοιάζονται για τα προβλήματα των άλλων και ότι ο μόνος τρόπος να ενωθεί η ανθρωπότητα είναι μέσω μιας κοινής απειλής (π.χ. από εξωγήινους).
Τώρα με την πανδημία, μια κοινή απειλή, φαίνεται ότι ακόμα και σε αυτή την περίπτωση πάλι διχασμένοι είμαστε, οπότε κάπου εδώ μάλλον χάνεται κάθε ελπίδα για κάποια ενοποιημένη πορεία.
Γενικά αρκετοί και από την μία ομάδα προσπαθούν να αποδείξουν σε αρκετούς από την άλλη ομάδα ότι η δική τους επιλογή είναι η σωστή και η αντίθετη επιλογή είναι λάθος. Αυτή η αντιπαράθεση δεν φαίνεται να οδηγεί σε κάτι χρήσιμο, παρόλα αυτά είναι μια φυσιολογική εκδήλωση στα πλαίσια της ανθρώπινης φύσης.
Η νοημοσύνη
Μελετώντας την τεχνητή νοημοσύνη καταλαβαίνω καλύτερα και την ανθρώπινη, γιατί πολλοί μηχανισμοί στον κόσμο των υπολογιστών και της τεχνολογίας είναι εμπνευσμένοι από την συμπεριφορά των ανθρώπων.
Οι άνθρωποι κατά την διάρκεια της ζωής τους, από τις εμπειρίες τους μαζεύουν δεδομένα, με τα οποία παράγουν γνώση την οποία χρησιμοποιούν μελλοντικά σε συνδυασμό με νέα δεδομένα από άλλες εμπειρίες κ.ο.κ.
Όταν για παράδειγμα ένας άνθρωπος έχει δει τους πολιτικούς επανειλημμένα να υπόσχονται άλλα πράγματα πριν τις εκλογές και μετά τις εκλογές να πραγματοποιούν κάτι διαφορετικό, σε κάποιους δημιουργείται αυτόματα η γνώση ότι οι πολιτικοί λένε ψέματα, μία γενίκευση που μπορεί στην συνέχεια να χρησιμοποιηθεί από την κριτική ικανότητα για να εξαχθούν συμπεράσματα για τα μελλοντικά λεγόμενα των πολιτικών.
Έτσι όταν βλέπεις έναν πολιτικό να σου λέει “έλα να κάνεις αυτό το εμβόλιο για να σωθείς”, η νοημοσύνη σου λέει ότι πρόκειται για κάποιο ψέμα. Δηλαδή η στιγμή του εμβολιασμού είναι σαν την ώρα της κάλπης, που άλλα σου υποσχέθηκαν πριν και άλλα θα γίνουν μετά. Και όπως δεν μπορείς να πάρεις την ψήφο σου πίσω, ούτε και το εμβόλιο μπορείς να βγάλεις από μέσα σου (απ’ όσο ξέρω), οπότε οι ομοιότητες αυτές αναδεικνύουν πιστεύω εύκολα τον μηχανισμό που υπάρχει πίσω από κάποιους που κρατάν επιφυλάξεις για το εμβόλιο.
Τι θα γινόταν αν...
Εδώ θα αφήσουμε λίγο την φαντασία μας να καλπάσει. Σκέψου ότι τα πράγματα με το εμβόλιο γίνονταν κάπως διαφορετικά...
(π.χ. 1) Αν όταν έβγαινε το εμβόλιο μας έλεγαν ότι σε παγκόσμιο επίπεδο είναι πολύ περιορισμένος ο αριθμός των δόσεων και είναι πολύ ακριβό και δεν υπάρχει η δυνατότητα να το κάνουν όλοι;
(π.χ. 2) Αν όταν έβγαινε το εμβόλιο μας έλεγαν ότι εδώ στην Ελλάδα, λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης της χώρας, δεν μπορεί το κράτος να ανταπεξέλθει στον δωρεάν εμβολιασμό όλων των πολιτών;
Οι παραλλαγές
Όπως ο covid κυκλοφορεί με μεταλλάξεις, έτσι και οι άνθρωποι, και οι εμβολιασμένοι και οι ανεμβολίαστοι κυκλοφορούν σε παραλλαγές.
Υπάρχουν και στις δύο ομάδες άνθρωποι που σέβονται τους γύρω τους φορώντας σωστά την μάσκα τους, υπάρχουν αυτοί που κάτι τέτοιο το θεωρούν περιττό, υπάρχουν και αυτοί που βήχουν επιδεικτικά στα μούτρα σου για να κάνουν την πλάκα τους.
Υπάρχουν και οι αρνητές του προβλήματος, γιατί και το να προσποιείσαι ότι δεν υπάρχει πρόβλημα για να μην χρειαστεί να ασχοληθείς με την ανεύρεση λύσης, είναι και αυτό μέσα στην ανθρώπινη φύση.
Υπάρχουν οι “ναι, σε όλα”, υπάρχουν οι “όχι, σε όλα”.
Υπάρχουν και αυτοί που ψάχνουν να βρουν την αλήθεια, πίσω από τα νούμερα και τις αναλύσεις. Τι ισχύει, τι δεν ισχύει.
Το μέλλον
Η κατάσταση είναι ακόμα σε εξέλιξη. Μερικά χρόνια μετά την λήξη της πανδημίας, όταν θα μπορέσουν όσοι είναι ακόμα εν ζωή να βεβαιωθούν ότι βλέπουν και την ουρά της αχλάδας, ενδεχομένως θα μπορέσουν να βγάλουν κάποια συμπεράσματα από όλη αυτή την ιστορία, αλλά για εμένα είναι βέβαιο ότι ούτε για αυτά θα συμφωνούν όλοι :-)
{ Ημερομηνία: 28-11-2021 (13:13:45) }
